Konuşturan Yöntemler

Öğretmenlerimiz:

                        Pelin AYDINOL

                        Narin GÜNEBAKAN

                        Esin DÖNMEZLER

Konuşturan Yöntemler Projesi , dil-konuşma alanındaki sorunların giderilmesi amaçlı planlanmış; konuşma bozukluğu yaşayan bireylerde görülen çekingenlik, konuşmaya istekli olmama gibi olumsuz duyguları en aza indirgemek, özgüven, akıcı konuşma, iletişim kurmaya istekli olma gibi olumlu duyguları geliştirmek ve pekiştirmektir.
Özel eğitim ve okul öncesi, iki farklı alanın ortak payda da çalışabileceği bir çalışma olmuştur. Bunun için kitaplardan faydalanmaya karar verilmiştir. Planlamamız şu şekilde olmuştur: Ön test- son test olarak artikülasyon tespit testi uygulama. Konu ile ilgili uzman görüşü alma. Konuşma bozukluğu ve eksik ya da hatalı telaffuz sorunu olan öğrenciler için uygun müzik, ritimli konuşma, şiir, tekerleme, görseller ile çalışmalar planlama, bu planlamaları okunan kitap üzerinden yapma.

Proje Uygulama Planı

• Ön test artikülasyon tespit testi yapıldı ve ailelere de gönderildi.

• Konuşma bozukluğu olan öğrencilerin söyleyemediği harflerin çetele tablosu oluşturuldu.

• Konuşma çalışması için kitap belirlendi ve söylenemeyen seslerin tekrarı için kitap arasına tekrar sesler yerleştirildi (rüzgar “vuuuuhhh” diye esti gibi).

• Bu konu ile ilgili literatür taraması yapılıyor (Öğretmen bilgilenme amaçlı)

• Mersin Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Sınıf Öğretmenliği bölümünden Doç Dr Serdarhan Musa Taşkaya ile görüşme yapıldı.

• Son test uygulamasında artikülasyon tespit testi tekrarlandı.

Kullanılacak Web 2.0 araçları:

Canva (Afiş hazırlama), Tagul (logo hazırlama),  Moviemaker ya da Kizoa (videolar düzenleme için), Photostory, Storyjumber (projeyi anlatmak için), Poplet (proje akış diyagramı) oluşturma için), Padlet, Animoto, Biteable (okul, sınıf, öğretmen tanıtımları ve paylaşım yapmak için), ourboox (e kitabımız Projenin anlatılması).

Okul Öncesi İçin Yapılan Çalışmalar:

Okul Öncesi Programındaki gelişim alanlarındaki kazanım ve göstergeler doğrultusunda hazırlanan aylık ve günlük planlarla etkinlik yapılması hedeflenmiştir. Belirlenen alan ve kazanım –göstergeleri  aşağıda belirtilmiştir.

DİL GELİŞİMİ

Kazanım 1. Sesleri ayırt eder.

Göstergeler: Buna benzer sesler çıkarır.

Kazanım 9. Ses bilgisi kullanışlılığı gösterir.

Sözlükler: Fontların başlangıç ​​seslerini söyledi. Sözlüklerin yerini yer alan sesleri söyler. Aynı sesle sunulmuştur. Aynı sesle biten

Kazanım 10. Görsel materyalleri okur.

Göstergeler: Görsel materyalleri inceler. Görsel materyalleri açıklar. Görsel malzemelerle ilgili sorular. Görsel materyallerle ilgili sorulara cevap verir.

Kazanım 11. Okuma bilgiliği gösterir.

Kaynaklar: Çevresinde bulunan yazılı materyaller hakkında konuşur. Yetişkinden çıktı. Okumayı taklit eder.

SOSYAL VE DUYGUSAL GELİŞİM

Kazanım 10. Sorumluluklarını yerine getirir.

Göstergeleri: Sorumluluk almaya istekli ve göster. Üstündür sorumluluğu yerine getirir.

Bunların dışında programda yer alan diğer alanlardan da faydalanılmaktadır.Doğal olarak program bir bütündür ve etkinlikler birbirini tamamlayıcı niteliktedir.

PLAN

Bu projede kitap çalışması planlanmıştır.Dinleme taklit etme ve işbirliği ele alınmıştır.Türkçe Dil Etkinliğinde belirlenen kitap öğretmen tarafından okunur,öğretmenin özellikle vurguladığı kelimeler tekrar edilir.Çocukların yaşı küçük olduğundan ailelerden destek istenir ve evde aileler kitapları okuyarak ses tekrarı yaptırırlar.Ayrıca sınıfta ve evde konuşma kartları ile ses tekrarları yapılır.Projenin başında ve sonunda artikülasyon tespit çalışması uygulanarak çocuklardaki gelişim takip edilir.

ÇALIŞMALAR

Okul bahçesinde ve sınıfta kitap okunarak çocukların dikkatleri çekilmiş ve ses tekrarları yapılmıştır.Sınıfta kullanılan kitaplardan “Rüya Göremeyen Burak” isimli kitap evlere gönderilip aile ile hikaye okunup arkasındaki çalışma kartları tekrarlanmıştır.Konuşma kartları evlere gönderilip aile ile tekrarlar yapılmıştır.Aynı çalışmalar sınıfta da tekrar edilmiştir.

SONUÇ

Yapılan çalışmalar sonucunda artikülasyon bozukluğu olan çocukların hepsinde dil ve konuşma alanında gelişme olduğu gözlemlenmiştir,

Özel Eğitim Konuları

Dil ve konuşma gelişimi dersinde aşağıdaki amaçları çalışmak hedeflenmiştir.

Amaç 2. Oturma becerisi kazanır.

Amaç 3. Bekleme davranışını geliştirir.

Amaç 4. Yönergelere uyar.

Amaç 7. Yüz hareketlerini taklit etme çalışmaları yapar.

Amaç 8. Hareketleri taklit etme çalışmaları yapar.

Amaç 10. Ses tonlarını taklit etme çalışmaları yapar.

Amaç 12. Ünlü-ünsüz sesleri taklit etme çalışmaları yapar.

Amaç 13. Heceleri taklit etme çalışmaları yapar.

Amaç 14. Sözcükleri taklit etme çalışmaları yapar.

Amaç 25. Kendisiyle konuşan kişiyi dinler.

Amaç 42. Resimdeki olayları ifade eder.

Bu amaçların yanı sıra diğer derslerle ilişkilendirme olarak belirlenen amaçlarda çalışılmıştır.
Okuma yazma:
Amaç 1. Bekleme becerisi ile ilgili çalışmalar yapar.
Amaç 3. Yönergelere uyarısı.
Amaç 24. metin ile ilgili sorulan sorulara cevap verir.
Müzik:

1. Ses çıkarma çalışmaları yapar.

3. Varlıkların hareket ve sesleri ile ilgili taklit çalışmaları yapar.

Bunların dışındaki diğer derslerde “söyler, ifade eder, belirtir” gibi ifadelerle biten amaçlarda çalışılmıştır. Örneğin hayat bilgisi dersinde “sınıf arkadaşlarını tanır.” Amacının alt amaçlarından biri “Arkadaşı gösterildiğinde adını söyler.” Amacıdır. Burada arkadaşının adını söyleme çalışılırken dil ve konuşma gelişimi de çalışılmaktadır. Özellikle özel eğitim alanında ders amaçları işbirliği ve sarmal halde çalışılmaktadır. Bir amaç diğerini desteklemekte ya da ön koşul olmaktadır. Dersler ayrı ve birbirinden bağımsız düşünülemez.

Bu nedenle öğrencinin öncelikle dil ve konuşma gelişimi sağlanmalıdır ki hayat bilgisi, matematik, okuma-yazma gibi derslerde ifade becerisini kullanabilsin.

PLAN

Bu projede kitap çalışması planlanmıştır. Dinleme, taklit etme, işbirliği ele alınmıştır. Kitap öğretmen tarafından okunur, öğretmenin özellikle vurguladığı kelimeler taklit ve tekrar edilir. Projenin başında ve sonunda artikülasyon tespit çalışması uygulanarak öğrencilerdeki gelişim takip edilir.

ÇALIŞMALAR

Kitapları daha eğlenceli ve daha dikkat çekici hale getirmek için etkinlikler yapılmıştır. Rüya Göremeyen Burak kitabında bulunan kart çalışmaları ile başlanarak kelime tekrarı yapılarak farklı kart çalışmalarına yer verilmiştir. Yine Dilek Ağacı kitabı ile ilgili  resim yapma, resmi yaparken kelimeleri ya da sesleri tekrar etme; sayı sayma, sayarken resim tamamlama ve bunu kitap ile ilişkilendirme, kitaptaki hayvanların görsellerini yapma gibi farklı etkinliklere de yer verilmiştir.

SONUÇLAR

Yapılan bu çalışmalar sonucunda ve özel eğitim öğrencilerinin hepsinde dil ve konuşma alanında gelişme olduğu görülmüştür. Proje çalışması ve etkinlikler verimli olmuştur.

TAVSİYE / İYİLEŞTİRME / YAYGINLAŞTIRMA

Sağlık problemleri ile ilgili dil ve konuşma gelişiminde problem yaşayan öğrenciler dışında gelişim gösteren öğrenciler için proje süresi daha uzun olmalı. Çalışmaların daha uzun soluklu olması gelişim açısından da verimi artıracağı düşünülmektedir. Yapılan çalışmada etkinlikler yeterli görülmektedir. Fakat etkinlikler artırılarak çeşitlilik sağlanabilir. Çalışmanın meslektaşlarımıza örnek teşkil edeceğini düşünerek, tüm alanlarda dil ve konuşma gelişimi açısından verimli olacağını düşünmekteyiz.

Çalışmayı deneysel çalışma, edebiyat taraması da yapılarak proje grubu öğretmenleri ve uzmanlaşır. Makale internda da yayıldım.

Ayrıca çalışma belgeleri öğretmenler işbirliği çağrı olmuşlardır. Yapılan etkinlikler paylaşılmış, ortaklar bilgilendirilmiştir. Okullar arası bilgi gerçekleştirilmiştir.

(Narin Öğretmen, Pelin Öğretmen’in özel eğitim sınıfında Rüya Göremeyen Burak kitabını okuyorken)