Nükleer Testlerin Doğaya Etkileri

Resul  Sinkil

Arkarası İlkokulu

3/A Sınıfı

Nükleer silahların yeraltında, atmosferde veya suyun altında gerçekleştirilen denemelerine nükleer test denir.

İlk nükleer bomba denemesi 16 Temmuz 1945’te patlatılan Trinity isimli atom bombasıydı. Dünyada 1945-1996 yılları arasında 2000’den fazla nükleer silah denemesi gerçekleştirildi.

Bu denemelerin 1032’si ABD’ye, 715’i Sovyetler Birliği’ne, 45’i İngiltere’ye, 210’u Fransa’ya ve 45’i Çin’e aittir.

Atmosferde ve suyun altında gerçekleştirilen nükleer silah denemeleri, açığa çıkan nükleer atıkların zararlı etkileri nedeniyle 1963 yılında yasaklandı. Bugüne kadarki nükleer silah denemelerinin yaklaşık %75’ini oluşturan yeraltı denemeleri ise nükleer atıkların yerin yüzeyine ulaşması durumunda oluşturduğu tehlike nedeniyle 1996’da engellendi.

Ancak dünya üzerinde yapılacak nükleer denemeleri kim tarafından, hangi amaçla ve hangi ortamda gerçekleştirildiğine bakılmaksızın yasaklayan Nükleer Denemelerin Yayılmasının Engellenmesi Antlaşması, nükleer teknolojiye sahip ülkelerin tamamı tarafından imzalanmadığı için henüz yürürlüğe girmedi.

Nükleer Testlerin Etkileri:

1. SİSMİK DALGALAR:

Nükleer silah denemeleri sırasında açığa çıkan enerji nedeniyle yeraltında oluşan sismik dalgalar tespit ediliyor. Bu ölçümler dünya genelinde kurulu 170 istasyonda yapılıyor.

Tespit edilen sismik dalgaların kaynağının nükleer denemeler olup olmadığını belirleyebilmek için (örneğin depremler de sismik dalgalar oluşturur) dalgaların özellikleri inceleniyor.

2. SES DALGALARI:

Ses dalgaları suda uzun mesafeler boyunca yayılabildiği için, suyun altında ve atmosferin okyanuslara yakın alt katmanlarında yapılan nükleer denemeler bu yöntemle belirlenebilir. Bütün depremlerin yaklaşık %70’i suyun altında gerçekleşse de, depremler sualtında güçlü ses dalgaları oluşturmaz.

3. RADYOAKTİF YAYILMA:

Katı ya da gaz halde bulunabilen bu maddeler atmosferde çok uzak mesafeler boyunca taşınabilir.

Yerin ve suyun altında gerçekleştirilen ancak radyoaktif maddelerin yerin yüzeyine ulaşmadığı nükleer denemelerin tespitinde patlama sonucu açığa çıkan soygazlar kullanılır.