MANGALA ÖĞRENELİM

Unutulmaya Yüz Tutan 4 Bin Yıllık Türk Zeka ve Strateji Oyunu: Mangala

Kaşgarlı Mahmut’un Divan-ı Lügat’it Türk’de sözünü ettiği Köçürme Oyunu, binlerce yıllık bir Türk Zekâ Oyunu’dur. Köçürme, dupduru bir Türkçe kelimedir ve göçürme, göç ettirme, aktarma anlamında kullanılmaktadır. Türklerden Araplara Mangala adıyla, oradan da dünyaya Mangala, Mankala, Mancala adıyla dağılmıştır.

Oyunun 4000 yıllık bir taşı Kazakistan’da Dastarbaşı’nda bulunmuştur. Tarihi araştırmalar Mangala Oyunu’nun Sakalar, Hunlar ve Göktürkler döneminde oynandığını göstermektedir.

16. yüzyıldan başlayarak Türk minyatürlerinde mangalaya ait tasvirler yer almıştır.

KAYNAK :https://onedio.com/haber/simdilerde-unutulmaya-yuz-tutan-4-bin-yillik-turk-zeka-ve-strateji-oyunu-mangala-708106

İstanbul 16. yy., Kahvehane minyatürü, Dublin Chester Beatty Kütüphanesinde yer alan minyatür

Mangala Nasıl Oynanır
1. Kura sonucu belirlenen ilk oyuncu dört adet taşı alır, bir adet taşı taşları aldığı kuyuya bırakır ve sağa doğru taşları biber birer dağıtır. Elindeki son taş kendi hazine kuyusuna gelirse tekrar oynama hakkı kazanır.

2. Oyun sırasında rakibin hazine kuyusuna taş bırakılmaz.

3. Oyuncu taşları dağıtırken elinde kalan son taş kendi boş kuyusuna gelirse oyuncu hem kendi kuyusundaki taşı hem de kendi kuyusunun karşısındaki rakibin kuyusundaki taşları kendi hazine kuyusuna aktarır. Hamle sırası rakibine geçer.

Bu oyunu bir tahta üzerinde oynayabileceğiniz gibi yere çukur kazarak ta oynayabilirsiniz.

1. Mangala iki kişi ile oynanır.
2. Kişilerin önünde 6 tane çukur vardır. Toplam 12 kuyu ve 48 taş vardır.
3. Her oyuncunun bir hazine kuyusu vardır.
4. Oyuncular 48 taşı 12 kuyuya dörder dörder dağıtır.
5. Oyuncuların kendi önlerindeki kuyular kendi bölgeleridir.
6. Hazine kuyusunda en çok taş biriken oyunu kazanır. Kazanan 1 kaybeden 0 puan alır.
7. Oyun beş set halinde oynanır.

4. Hamle sırası gelen oyuncu taşları kendi bölgesinde taşları dağıtmaya başlar. Kendi bölgesinde dağıtma bitince elinde taş kalırsa rakibinin bölgesine taşları dağıtmaya başlar. Elindeki taşların bittiği yerdeki rakibin kuyusundaki taşları çift yaparsa (2,4,6,8) o taşları kendi hazine kuyusuna aktarır.

5. Oyunculardan birinin bölgesindeki taşlar biterse oyun biter. Taşlarını ilk bitiren oyuncu rakibin kuyularındaki taşları da kendi hazinesine aktarır ve taşlar sayılır. Kimin hazine kuyusunda taş fazla ise oyunu o kazanmıştır.
Kaynak:https://www.egitimsistem.com/mangala-oyunu-nasil-oynanir-52327h.htm

KAYNAKLAR

https://onedio.com/haber/simdilerde-unutulmaya-yuz-tutan-4-bin-yillik-turk-zeka-ve-strateji-oyunu-mangala-708106

https://www.egitimsistem.com/mangala-oyunu-nasil-oynanir-52327h.htm

10 B FATMA DEMİR-FATMA DEKE