KAZANIMLAR

2019-2020 Eğitim Öğretim Yılı
4.Sınıf Türkçe Kazanım Listesi ve Açıklamaları
T.4.1. DİNLEME/İZLEME
1) T.4.1.1. Görselden/görsellerden hareketle dinleyeceği/izleyeceği metnin konusunu tahmin
eder.
2) T.4.1.2. Dinlediklerinde/izlediklerinde geçen olayların gelişimi ve sonucu hakkında
tahminde bulunur.
3) T.4.1.3. Dinlediği/izlediği metni ana hatlarıyla anlatır.
4) T.4.1.4. Dinlediklerinde/izlediklerinde geçen, bilmediği kelimelerin anlamını tahmin eder.
5) T.4.1.5. Dinlediklerinin/izlediklerinin konusunu belirler.

6) T.4.1.6. Dinlediklerinin/izlediklerinin ana fikrini/ana duygusunu belirler.
7) T.4.1.7. Dinlediklerine/izlediklerine yönelik sorulara cevap verir.
Olay, şahıs, varlık kadrosu ve mekâna yönelik sorular (ne, kim, nerede, nasıl, neden ve ne
zaman) yöneltilir.
8) T.4.1.8. Dinlediklerine/izlediklerine farklı başlıklar önerir.
9) T.4.1.9. Dinledikleriyle/izledikleriyle ilgili görüşlerini ifade eder.

10) T.4.1.10. Dinlediği/izlediği hikâye edici metinleri canlandırır.11) T.4.1.11. Dinlediklerinin/izlediklerinin içeriğini değerlendirir.

a) Öğrencilere medya metinleri (reklam, kamu spotu vb.) dinletilerek/izletilerek
bunların hedef kitlesi ve amacı hakkında çıkarımda bulunmaları sağlanır.

b) Öğrencilerin dinledikleri/izlediklerinin içeriğini tutarlılık açısından sorgulamaları
sağlanır.
12) T.4.1.12. Dinleme stratejilerini uygular.
a) Öğrencilerin dikkatlerini yoğunlaştırmaları sağlanır.
b) Dinlerken/izlerken hoşuna giden cümleleri, önemli bilgileri vb. not almaları
konusunda teşvik edilir.
13) T.4.1.13. Konuşmacının sözlü olmayan mesajlarını kavrar.

T.4.2. KONUŞMA
14) T.4.2.1. Kelimeleri anlamlarına uygun kullanır.
15) T.4.2.2. Hazırlıksız konuşmalar yapar.
16) T.4.2.3. Hazırlıklı konuşmalar yapar.
a) Öğrencilerin izledikleri bir filmi tanıtmaları, görüş ve düşüncelerini belirterek
anlatmaları sağlanır.
b) Öğrencilerin verilen bir konuyu görsellerle destekleyerek kısa sunum hazırlamaları
ve prova yapmaları sağlanır.
17) T.4.2.4. Konuşma stratejilerini uygular.
a) Nezaket kurallarına uygun konuşulması gerektiği hatırlatılır.
b) Beden dilini etkin kullanmanın önemi vurgulanır.

18) T.4.2.5. Sınıf içindeki tartışma ve konuşmalara katılır.
a) Öğrenciler konuşma/tartışma sırasında kendi düşüncelerini uygun şekilde ifade
etmeleri için teşvik edilir.
b) Farklı bakış açılarına anlayışla yaklaşmanın önemi vurgulanır.
c) Başkalarını dinleme, uygun hitap ifadeleri kullanma, başkalarının sözünü kesmeme,
konuşmanın bitmesini bekleme, akış içinde söz alarak konuşmaya katılma,
karşısındakini saygıyla ve sabırla dinlemenin gerekliliği hatırlatılır.
d) Bir konuşmadaki/tartışmadaki bakış açılarını ayırt etmeleri sağlanır.
19) T.4.2.6. Konuşmalarında yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş
kelimelerin Türkçelerini kullanır.

T.4.3. OKUMA
Akıcı Okuma
20) T.4.3.1. Noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli ve sessiz okur.
21) T.4.3.2. Vurgu, tonlama ve telaffuza dikkat ederek okur.
22) T.4.3.3. Şiir okur.
Öğrencilere kısa şiir ve İstiklâl Marşı’nın ilk on kıtasını okuma ve ezberleme çalışmaları
-zorlamamak kaydıyla- yaptırılır.
23) T.4.3.4. Metinleri türün özelliklerine uygun biçimde okur.
Hikâye edici ve bilgilendirici metinler ile şiir okutulur.
24) T.4.3.5. Farklı yazı karakterleri ile yazılmış yazıları okur.
25) T.4.3.6. Okuma stratejilerini uygular.
Öğrencilerin sesli, sessiz, tahmin ederek ve soru sorarak okuma yapmaları sağlanır.

Söz Varlığı
26) T.4.3.7. Kelimelerin zıt anlamlılarını bulur.
27) T.4.3.8. Kelimelerin eş anlamlılarını bulur.
28) T.4.3.9. Eş sesli kelimelerin anlamlarını ayırt eder.
29) T.4.3.10. Okuduğu metindeki gerçek, mecaz ve terim anlamlı sözcükleri belirler.
30) T.4.3.11. Deyim ve atasözlerinin metnin anlamına katkısını kavrar.
31) T.4.3.12. Bağlamdan yararlanarak bilmediği kelime ve kelime gruplarının anlamını
tahmin eder.
a) Öğrencilerin tahmin ettikleri kelime ve kelime gruplarının anlamlarını sözlüklerden
kontrol etmeleri sağlanır.
b) Öğrencilerin yeni öğrendikleri kelime ve kelime gruplarından sözlük oluşturmaları
sağlanır.

Anlama
32) T.4.3.13. Görsellerle ilgili soruları cevaplar.
33) T.4.3.14. Görsellerden ve başlıktan hareketle okuyacağı metnin konusunu tahmin eder.
34) T.4.3.15. Okuduklarını ana hatlarıyla anlatır.
Olayların oluş sırasına göre anlatılmasına dikkat edilir.
35) T.4.3.16. Okuduğu metnin konusunu belirler.
36) T.4.3.17. Metnin ana fikri/ana duygusunu belirler.
37) T.4.3.18. Okuduğu metinle ilgili soruları cevaplar.
38) T.4.3.19. Metinle ilgili sorular sorar.
39) T.4.3.20. Okuduğu metinlerdeki hikâye unsurlarını belirler.
Metnin konusu, olay örgüsü, mekân, zaman şahıs ve varlık kadrosu unsurlarına
değinilir.
40) T.4.3.21. Okuduğu metnin içeriğine uygun başlık belirler.
41) T.4.3.22. Şekil, sembol ve işaretlerin anlamlarını kavrar.
Haritalar, medya işaretleri ve sembolleri üzerinde durulur.
42) T.4.3.23. Metin türlerini ayırt eder.
Hikâye edici, bilgilendirici metinler ve şiir türünden örneklere yer verilerek genel, kısa
bilgilendirme yapılır.
43) T.4.3.24. Hikâye edici ve bilgilendirici metinleri oluşturan ögeleri tanır.
Giriş, gelişme ve sonuç/serim, düğüm ve çözüm bölümleri hakkında kısa bilgi verilir.
44) T.4.3.25. Yönergeleri kavrar.
Harita, ilan, afiş, ilaç prospektüsü, ürün etiketi, kullanım kılavuzu gibi materyallerden
faydalanılır.
45) T.4.3.26. Metindeki gerçek ve hayalî ögeleri ayırt eder.
46) T.4.3.27. Okuduğu metindeki kahramanların özelliklerini karşılaştırır.
Kahramanların fiziksel ve kişilik özelliklerinin karşılaştırılması sağlanır.
47) T.4.3.28. Okudukları ile ilgili çıkarımlar yapar.
a) Neden-sonuç, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme gibi çıkarımlar yapılması
sağlanır.
b) Öğrenciler metinde işaret edilen problem durumlarını tespit etmeleri ve bunlara
farklı çözüm yolları bulmaları için teşvik edilir.
c) Yazarın olaylara bakış açısını belirlemesi sağlanır.
48) T.4.3.29. Görsellerle okuduğu metnin içeriğini ilişkilendirir.
Görsellerin metinde aktarılan anlama nasıl katkı sağladığını (duygu oluşturma,
kahramanların veya yerlerin özelliklerini vurgulama vb.) açıklaması ve yorumlaması
sağlanır.
49) T.4.3.30. Metindeki renkli, altı çizili, koyu ifadelerin önemli noktaları vurguladığını
kavrar.
50) T.4.3.31. Metinler arasında karşılaştırma yapar.
Metinlerin konuları ve karakterleri açısından karşılaştırılması sağlanır.
51) T.4.3.32. Kısa ve basit dijital metinlerdeki mesajı kavrar.
Elektronik posta ve sosyal medya içeriklerine (tebrik, ilan ve duyuru mesajları vb.) yer
verilir.
52) T.4.3.33. Medya metinlerini değerlendirir.
Farklı türdeki medya metinlerinin (reklam amaçlı el ilanları, web siteleri, seyahat
broşürleri, el kitapları, bloglar vb.) amacı ve hedef kitlesi hakkında görüş bildirilmesi
sağlanır.
53) T.4.3.34. Grafik, tablo ve çizelgelerle ilgili soruları cevaplar.
54) T.4.3.35. Bilgi kaynaklarını etkili bir şekilde kullanır.
Bilgiye erişmek için basılı ve dijital içeriklerdeki içindekiler ve sözlük bölümünden nasıl
yararlanılacağına ilişkin bilgi verilir.
55) T.4.3.36. Bilgi kaynaklarının güvenilirliğini sorgular.
Yazılı kaynakların (dergi, kitap, broşür, gazete vb.) incelenmesi ve değerlendirilmesi
sağlanır.
56) T.4.3.37. Okuduğu metindeki olaylara ilişkin düşüncelerini ifade eder.

T.4.4. YAZMA
57) T.4.4.1. Şiir yazar.
58) T.4.4.2. Bir işin işlem basamaklarına ilişkin yönergeler yazar.
Öğrencilerin bir aletin kullanılma aşamalarını anlatan broşür hazırlamaları, bir oyunun
aşamalarını anlatan kitapçık hazırlamaları ya da yol tarifi yazmaları sağlanır.
59) T.4.4.3. Hikâye edici metin yazar.
a) Olayların oluş sırasına göre yazılmasının gerekliliği hatırlatılır.
b) Kişi, olay ve mekân unsurlarının anlatılması sağlanır.
60) T.4.4.4. Bilgilendirici metin yazar.
a) Yazdıklarında duygu ve düşüncelerini aktarmaları için teşvik edilir.
b) Verilen ya da kendi belirledikleri bir konu hakkında araştırma yapmaları sağlanır.

61) T.4.4.5. Hayalî ögeler barındıran kısa metin yazar.
62) T.4.4.6. Görselleri ilişkilendirerek bir olayı anlatır.
63) T.4.4.7. Yazdıklarının içeriğine uygun başlık belirler.
64) T.4.4.8. Yazdıklarında yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin
Türkçelerini kullanır.
65) T.4.4.9. Formları yönergelerine uygun doldurur.
66) T.4.4.10. Büyük harfleri ve noktalama işaretlerini uygun yerlerde kullanır.
a) Yay ayraç, üç nokta, eğik çizgi, soru işareti, nokta, virgül, iki nokta, ünlem, tırnak
işareti, kısa çizgi, konuşma çizgisi ve kesme işaretinin yaygın kullanılan işlevleri
üzerinde durulur.
b) Kitap, dergi, gezegen ve yıldız adlarının yazımı ile iki noktadan sonra büyük harf
kullanıldığı belirtilir.
67) T.4.4.11. Yazdıklarını düzenler.
a) Öğrenciler yazdıklarını dil bilgisi ve anlatım bozuklukları yönünden kontrol etmeye
teşvik edilir.
b) Sınıf düzeyine uygun yazım ve noktalama kuralları ile sınırlı tutulur.

68) T.4.4.12. Yazdıklarını paylaşır.
a) Öğrenciler yazdıklarını sınıf içinde okumaları, okul veya sınıf panosunda
sergilemeleri için teşvik edilir.
Öğrencilere yazdıklarını sınıf içinde okumaları konusunda ısrar edilmemelidir.
b) Öğrenciler kompozisyon ve şiir yarışmalarına katılmaları için teşvik edilmelidir.
69) T.4.4.13. Yazılarında eş sesli kelimeleri anlamlarına uygun kullanır.
70) T.4.4.14. Yazdıklarını zenginleştirmek için çizim, grafik ve görseller kullanır.

Y.4.1.1. İnsan olmanın niteliklerini açıklar.
• İnsanın diğer canlılarla ortak ve farklı yanlarına değinilir.
• İnsanı insan yapan değerlere odaklanılır.
Y.4.1.2. İnsanın doğuştan gelen temel ve vazgeçilmez hakları olduğunu bilir.
• Hakların, insan olmaktan kaynaklandığı vurgulanır ve insanın nitelikleri ile haklar arasındaki
bağa vurgu yapılır.
• İnsan haklarının herkesi kapsadığı vurgulanır.
Y.4.1.3. Haklarına kendi yaşamından örnekler verir.
• Can, beden ve mal dokunulmazlığı, düşünce, inanç ve ifade özgürlüğü, yaşama, çalışma,
sağlık, eğitim, oyun, dinlenme vb. haklar üzerinde durulur.
Y.4.1.4. Çocuk ile yetişkin arasındaki farkları açıklar.
• Çocuk ile yetişkin arasındaki farklar; hak, görev, sorumluluk, özerk karar verme, temel ihtiyaçları
karşılama vb. açılardan ele alınır.
• Yaşı ilerledikçe hak, özgürlük ve sorumluluklarının nasıl farklılaştığına değinilir; bu bağlamda
çocuk hakları ve insan hakları genel biçimde karşılaştırmalı olarak ele alınır.

Y.4.2.1. Hak, özgürlük ve sorumluluk arasındaki ilişkiyi fark eder.
Y.4.2.2. İnsan olma sorumluluğunu taşımanın yollarını açıklar.
• İnsanın kendine, ailesine, arkadaşlarına, diğer insanlara, doğaya, çevreye, hayvanlara ve
insanlığın ortak mirasına karşı sorumluluklarına yer verilir.
Y.4.2.3. Hak ve özgürlüklerini kullanabilen ve kullanamayan çocukların yaşantılarını karşılaştırır.
• Örneklerin hem yakın hem de uzak çevreyi kapsamasına özen gösterilir.
Y.4.2.4. Hak ve özgürlüklerinin ihlal edildiği veya kısıtlandığı durumlarda hissettiklerini ifade eder.
• Hak ve özgürlükleri ihlal edilen kişilerin duygularına duyarlı olmanın önemine vurgu yapılır.
• Kişilerin görüş, düşünce ve hislerine duyarlı olunmadığında neden olabilecek sorunlara değinilir.

Y.4.2.5. Hak ve özgürlüklerin ihlal edildiği veya kısıtlandığı durumların çözümünde ne tür
sorumluluklar üstlenebileceğine ilişkin örnekler verir.
• Çözüm önerilerinin uzlaşıya dönük, şiddetten uzak ve demokratik olması sağlanır.
• Sorunların çözümü için izlenecek yollar ile başvurulacak kurum ve kuruluşlara [okul meclisleri, il
ve ilçe insan hakları kurulları, Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsmanlık) vb.] değinilir.
Y.4.2.6. Hak ve özgürlüklere saygı gösterir.
• Kendi hak ve özgürlüklerine gösterilmesini beklediği saygıyı, kendisinin de başkalarının hak ve
özgürlüklerine göstermesi gerektiği vurgulanır.
Y.4.2.7. Hak ve özgürlüklerin kullanılmasının birlikte yaşama kültürüne etkisini değerlendirir.
• Hak ve özgürlüklerin özenle kullanıldığı veya kısıtlandığı, ihlal edildiği durumların olası sonuçlarına
yer verilir.
• Cumhuriyet’in ve değerlerinin birlikte yaşama kültürüne katkısı vurgulanır

MÜZİK -4

Mü.4.A.1. Birlikte söyleme kurallarına uyar.

Mü.4.A.2. İstiklâl Marşı’nı doğru söylemeye özen gösterir.

Öğrencilerin İstiklâl Marşı’nı ritmine ve ezgisine uygun şekilde ve gelişimsel özellikleri göz önünde tutularak

ses sınırları içinde söylemeleri sağlanır.

Mü.4.A.3. Farklı ritmik yapıdaki ezgileri seslendirir.

Öğrencilerin duymaya alışkın oldukları bir makamdan (örneğin kürdi makamı) 5/8’lik ölçüde olan şarkı ve

türküler teorik olarak değil, kulaktan öğretilmelidir.

Mü.4.A.4. Belirli gün ve haftaların anlamına uygun müzikler söyler.

1. a) Millî, dinî ve manevi günler ile belirli gün ve haftalarda bu kazanıma yer verilmelidir.
2. b) Milli bayramlar (29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı vb.) ile

ilgili etkinliklere yer verilir.

1. c) Öğrencilerin önemli gün ve haftalar dolayısıyla düzenlenecek Atatürk ile ilgili müzik etkinliklerine katılmaları

için gerekli yönlendirmeler yapılır. Örneğin Atatürk ile ilgili şarkıları anlamlarına uygun söylemeleri

sağlanır.

Mü.4.A.5. Müzik çalışmalarını sergiler.

Öğrenciler, bireysel veya grup olarak hazırladıkları müziksel çalışmalarını sergileyecekleri ortamlar oluşturulur.

Mü. 4. B. MÜZİKSEL ALGI VE BİLGİLENME

Mü.4.B.1. Temel müzik yazı ve ögelerini tanır.

1. a) Bu sınıf düzeyinde dizek, sol anahtarı, zaman belirteci (ölçü sayısı), ölçü çizgisi, bitiş işareti, ve notalar

(fa, sol, la) verilmelidir.

1. b) Bu sınıf düzeyinde 2/4’lük basit ölçü, dörtlük-sekizlik nota ve dörtlük-sekizlik sus değerleri verilmelidir.

Mü.4.B.2. Müzikteki ses yüksekliklerini grafikle gösterir.

Şarkının sözlerine karşılık gelen sesler, incelik ve kalınlığına göre grafiğe dönüştürülmelidir.

Mü.4.B.3. Şarkı, türkü ve oyun müziklerinde hız değişikliklerini fark eder.

“Giderek yavaşlama’’ ve ‘’giderek hızlanma’’ gibi hız değişiklikleri hissettirilmelidir.

Mü.4.B.4. Öğrendiği seslerin temel özelliklerini ayırt eder.

G.4.1.1. Görsel sanat çalışmasını oluştururken biçimlendirme basamaklarını kullanır.

Beyin fırtınası ile başlayan, fikirleri sentezleme, tasarlama, eskiz yapma ve görsel sanat çalışmasını

oluşturmaya kadar devam eden sürecin bilinmesi ve uygulanması sağlanır.

İsraf konusunun ele alınacağı ve biçimlendirme basamaklarını (fikir, eskiz, malzeme seçimi, tasarım ve

ürün) içeren bir çalışma yapması istenir. Kazanımla ilgili değerler üzerinde durulmalıdır.

G.4.1.2. Deneyimlerini farklı fikirler, sanat formları ve kültürel temalarla ilişkilendirerek görsel sanat

çalışması oluşturur.

G.4.1.3. Görsel sanat çalışmasında kompozisyon birliğini oluşturmak için seçimler yapar.

Görsel sanat çalışmasında sanat elemanları ve tasarım ilkelerinin bir kompozisyon dâhilinde kullanılması

sağlanır.

G.4.1.4. İki boyutlu yüzey üzerinde derinlik etkisi oluşturur.

Oluşturulan biçimlerle derinlik etkisi sağlamak için üst üste yerleştirme, ölçüde değişiklik ve kompozisyonda

yer değişikliği kullanılır.

G.4.1.5. Gözleme dayalı çizimlerinde kontur çizgisini ve gölgeleme tekniklerini kullanır.

Kontur, tek çizgi olarak ele alınmalıdır. Örneğin çevredeki mimari yapılar seçilebilir. Mimari yapının ışık

alan ve almayan yüzeylerini basit düzeyde karalayarak gölgelendirmesi sağlanır.

G.4.1.6. Farklı materyalleri kullanarak üç boyutlu çalışmalar yapar.

4.2.4. numaralı kazanımda belirtildiği gibi müzelerdeki farklı kültürlere ait eserler incelendikten sonra

öğrencilerde oluşan fikirler doğrultusunda (kil vb. malzemelerle) uygulamalar yaptırılabilir. Ayrıca 4.1.7.

numaralı kazanımda belirtilen renk ve doku elemanlarını çalışmasında gösterir.

G.4.1.7. Görsel sanat çalışmalarını oluştururken sanat elemanları ve tasarım ilkelerini kullanır.

Renk: Rengin türleri, açık, koyu, yoğun

Doku: Gerçek, yapay

Değer (valör): Bir rengin şiddeti, derecelendirme ve gölgelendirme

Çeşitlilik: Bir veya birden fazla sanat elemanının ilgi yaratmak için bir arada kullanılması

22

4.2. Kültürel Miras

G.4.2.1. Sanatçı ve zanaatkârın rollerini söyler.

G.4.2.2. Türk kültürüne ve diğer kültürlere ait mimari yapıların belirgin özelliklerini karşılaştırır.

Özellikle bu kazanımda tarihî yapılar tercih edilir. En az iki kültüre ait tarihî yapılardaki kubbe, kemer,

pencere, kapı, mekân içi süsleme vb. yapı unsurları arasındaki farklılıklara dikkat çekilir.

G.4.2.3. Farklı kültürlerde yapılmış sanat eserlerinin genel özelliklerini karşılaştırır.

Türk kültürü başta olmak üzere Avrupa, Asya, Afrika vb. gibi en az iki kültüre ait sanat eserlerinin form,

konu, malzeme, teknik özellikleri vb. bakımından karşılaştırılması sağlanır.

G.4.2.4. Müzedeki farklı kültürlere ait sanat eserlerindeki ortak özellikleri söyler.

Müze, sanat galerisi, sanatçı atölyesi, ören yeri vb. yerlere planlı ziyaretler yapılır. Bu imkânların

bulunmadığı yerlerde tıpkıbasımlardan, belgesellerden vb. materyallerden yararlanılır. Arslan, boğa,

kartal, hayat ağacı motifi gibi örnekler üzerinde durulabilir.

G.4.2.5. Görsel sanat alanındaki meslekleri söyler.

Fotoğraf sanatçısı, heykeltıraş, ressam, mimar, illüstratör, tasarımcı, küratör, restoratör, nakkaş, hattat gibi

meslekler üzerinde durulur.

4.3. Sanat Eleştirisi ve Estetik

G.4.3.1. Soyut, gerçekçi ve figüratif sanat eserleri arasındaki farkları açıklar.

G.4.3.2. Bir sanat eserini seçmesindeki tercih sebebini açıklar.

Farklı üsluplarda yapılmış sanat eseri örnekleri öğrencilere seçtirilebilir. Öğrencilerin seçtikleri o eseri

niçin tercih ettiklerini açıklamaları sağlanabilir.

G.4.3.3. Estetik tercihlerin kişilere göre nasıl değiştiğini ifade eder.

Kazanımla ilgili değerler üzerinde durulmalıdır.

G.4.3.4. Görsel sanat alanındaki etik kurallara uyar.

Öğrenciye sanat alanındaki etik kurallara ilişkin olarak başkasına ait eserlerin kopyalanmaması,

akran değerlendirmesinde nesnel davranılması, çalışmaların bir başkasına yaptırılmaması gerektiği

vurgulanmalıdır.