“TRAVMATİK YAŞANTI OLARAK İLTİCA ÇALIŞTAYI”

 <Göçmen Çocukların & Gençlerin Eğitim

Engelleri, Mental Sorunları & 

Çözüm-İyileştirme-Geliştirme Önerileri…>

“SWORD” Projemizin hedefleri içerisindeki göç ve travma kavramlarına dayalı entegrasyon incelenerek, zorunlu göçe tabi olan aileler ve çocuklarının yaşadıkları sorunların eğitim ortamına nasıl yansıdığı ve bunların nasıl tedavi edilebileceği yönündeki araştırmaların şekillendirilmesidir. Bunun için her ortak ülke bazında zorunlu göç sonucu eğitimde oluşan problemler ve nasıl tedavi edilebileceğine ilişkin araştırmalar, metodolojiler ve iyi uygulamalar incelenerek öne çıkan projemiz konusuna uyumlu  mülteci çocukların/gençlerin entegrasyonunda eğitim sorunlarının ortak paydada neler olabileceği ve nasıl önlemler alınabileceği; iyileştirme veya düzenleme sistemlerinin kullanılmasında önemli olan ne tür faktörlerin ortaya konulabileceği tartışılacaktır. Bu iyileştirme sistemlerinin içeriği oluşturularak, okul temelli veya mental sağlık alanında uygulanabilecek (travmatik deneyimlere dayanan) eğitimsel tedaviler veya terapiler kurgulanacaktır. Okul ortamlarında göç etmiş veya mülteci çocuklarla/gençlerle çalışan psikolojik danışmanların, öğretmenlerin, sınıf öğretmenlerinin, rehberlik danışman öğretmenlerinin, idarecilerin, ailelerin ve bölgesel halkın yapabilecekleri çalışmaların neler olabileceği ortaya konulacaktır.

Sonuçlar incelendiğinde çocuk ve gençlerin, göç öncesi, göç sırası ve sonrası yaşadıkları Travmatik olayların, travma sonrası stres bozukluğu, anksiyete, depresyon gibi bozukluklara yol açabildiği gerçeği karşısında eğitim ortamlarında bu durum ile karşılaşıldığında yapılabilecekler ve yaşanılan bozukluklarla çalışılırken uygulanabilecek iyileştirme sistemlerinin neler olabileceği ve nasıl uygulanabileceği küçük detaylar ile oluşturulacaktır.

Tarih boyunca insanlar bir takım sebepler ile göç etmiştir. Dönemsel olarak da incelendiği zaman göçün sürekli var olduğu görülmektedir. Verimli arazilere yerleşme, savaşlar, imkanı daha iyi olan bölgelere yerleşme, eğitim, sağlık gibi bir çok durum insanların göç etmesine neden olmuştur. Göç arzu
edilen yerlere yerleşmeyi içinde barındırırken bir yandan da istenilmeyen durumlar sonucu da oluşabilmektedir. Bu istenilmeyen durumlar insanlar üzerinde olumsuz bir takım psiko-sosyal etkilere neden olabilmektedir.
Göç, bireylerin yaşadıkları fiziksel çevrelerinden zorunlu ya da kendi istekleriyle yaptıkları geçici/kalıcı yer değiştirmelerdir

Fiziksel, sosyal, kültürel çevrede olan değişimler bireyleri olumlu ya da olumsuz etkileyebilmektedir.
Ortaya çıkan psiko-sosyal sorunlar, uyum problemleri, ruhsal sağlık sorunları da zorunlu göç sonucu ortaya çıkabilecek sorunların başında gelmektedir.

Bu çalıştayda, göç ile ilgili olarak, göç türleri, eğitimde mülteci çocuk ve gençlerin karşılaşabilecekleri problemler tüm ortak ülkeler boyutunda ele alınacaktır. Çocuk ve ergenlerin
göç sonrası karşılarına çıkabilecek olan travma sonrası stres bozukluğu ve diğer bozukluklar ile ilgili ülkelere özgü bilgiler derlenerek, göç öncesi, sırası ve sonrasında oluşabilecek problemlerin çocuk ve ergen ruh sağlığına olası etkileri ve eğitim ortamlarında bu çocuklarla çalışırken yapılabilecek çalışmalar konusunda bir çerçeve oluşturulacaktır. Bu amaçla öncelikle ortak ülkeler sınırlarına göre çocuk ve ergenlerin ihtiyaçları üzerinde durulacaktır. Yeni yerleşilen yerde sosyal çevre ve eğitim ile ilgili olarak karşılaşabildikleri sorunlar önem sırasına göre derlenecek ve incelemeye alınarak iyileştirme basamakları kurgusu oluşturulacaktır. Okul temelli olarak yapılabilecek müdahale çalışmaları ile göç eden
çocuk ve ergenlerin ruhsal sağlıklarının korunması için yapılabilecek olan ön çalışmaların ortak paydada neler olabileceği saptanacaktır.

Zorunlu göç; devletlerin sosyal, ekonomik, toplumsal yaptırımları sonucu bireylerin istekleri dışında yer değiştirmesidir. Bu tanım, kelime anlamına bakıldığı zaman bile karşılaşılabilecek sorunlar için bizlere önemli ışık tutmaktadır.

İstemli göçe bakıldığı zaman bireyler daha iyi yaşam şartları için istedikleri bölgeleri tercih ederken zorunlu göçte böyle bir durum yoktur.
Sonuçları anlamında zorunlu göç başlı başına Travmatik
olaylardan birisidir. Araştırma sonuçları incelendiğinde
zorunlu göç işkenceyle benzer etkiye sahip olabilmektedir.
Zorunlu göç sonucunda karşımıza mülteci, sığınmacı ve geçici koruma gibi statüler çıkmaktadır.

A-Mülteci statüsü; Irkı, dini, siyasi görüşleri nedeni ile kendi ülkesinde zulüm görmekten korkan ve kendi ülke sınırları dışında olan Birleşmiş Milletler koruması kazanmış kişilerdir

B-Sığınmacı statüsü; Bir ülkeye mültecilik başvurusunda bulunmuş ve başvuru sonucunu bekleyen kişilerdir.

C-Geçici koruma; Kitlesel bir göç olayı sonucunda ortaya çıkan bir statüdür.
Göç zorunlu ya da kişinin kendi isteğiyle de olsa sonuçlarına bakıldığı zaman uyum problemleri, ruhsal sorunlar gibi problemleri kesinlikle ortaya çıkarabilmektedir.
Etkilenme her yaş için önemliyken, çocuk ve gençler için sonuçları çok daha ciddi ve büyük olabilmektedir.
Bireylerin göç ettikleri yerlere uyumunu zorlaştıran faktörler içerisinde yeni bir çevreye gelme, eski arkadaşlıkların kaybedilmesi gibi nedenler en baştadır.
Ancak, temel olarak baktığımız zaman eski çevresiyle yeni çevresi arasındaki uyum bireylerin yeni geldikleri yerlere olan uyumlarını da kolaylaştırıcı etkene sahip olabilmektedir  Yapılan bir çalışmada ergenlerin sosyal destek sistemleri incelendiğinde verilen cevaplarda kendilerine en yakın hissettiği kişilerin ailesinden kişiler olduğu görülmüştür.
Bu yüzden yeni yerleşilen yerde uyumu sağlama konusunda
ailelere büyük görevler düşmektedir.

Sosyal destek sistemleri incelendiğinde, okulların uyguladığı mental sağlık hizmetlerinin çocuklarda ve gençlerde depresyonu azalttığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Bu yüzden sosyal destek sistemlerinin, okullardaki psikolojik destek uzmanlarının ve gençlik uzmanlarının bu bireylerle ilgilenecek profesyonel uzmanlar ile ortak çalışmalar yürütmeleri bu bireylerin yaşamları için çok önemli bir nokta oluşturabilir. Özellikle travma sonrası stres bozukluğu semptomları gösteren çocuk ve gençlerin destek kurumlarına yönlendirilmesi onların sosyal hayatlarındaki fonksiyonlarının artmasında çok önemlidir. Bu semptomları gösteren çocuk ve ergenlerin bu kurumlar ile arasında bazı engellerin eğitim sistemlerindeki minimalize oluşumlar ile pozitif yönde azaltılması mümkün olabilir.

Göçmen Çocuk ve Ergenlerin Yaşadıkları Eğitim Problemlerinin
Nedenleri:

***Aile:
Ailelerde yaşanan temel sorunlarda önemli bir faktör, ilk başta okula ve okul içindeki ilişkilere ailelerin dil bilmediklerinden  tam olarak girememeleridir.

*Ailelere ve çocuklara yönelik uygulanacak seminerler sonucunda bu durumda önemli ilerlemeler kaydedilecektir. Bu seminer konuları ve destek uzmanlarının nicel/nitel yaklaşımları ortaklık bünyesindeki okullar için geliştirilecek ve taslak olarak hazırlanacaktır.

(Okulların verdiği mental iyileştirme hizmetlerinin aileler tarafından reddedilmesi durumunda devreye ne tür kapsayıcı eşdeğerliği olan iyileştirme planlarının olabileceği ve bu planların nitelikleri oluşturulmalıdır.)

***Dil Sorunu:
Zorunlu göç sonucu çocuk ve ergenlerin dil sorunu onların uyumlarına olumsuz etki etmektedir. Bilinen çevreden bilinmeyen çevreye geçmek, yeni okul hayatına başlamak başlı başına uyum problemleri iken bunun yanında bir de dil problemi vardır. Dil kazanımı için uygun yolların neler olabileceği, ortak okullarda/kurumlarda ne gibi çalışmalar yapılabileceği tartışılacaktır. Çocukların ve gençlerin okul içinde akran ilişkilerinin dilsel metotlar kullanılarak geliştirilmesi ile ilgili hangi çalışmaların yapılması, ne tür etkinliklerin düzenlenmesi gerektiği kurgulanacaktır.

***Ayrımcılık:

Okulların empati programları yapmaları diğer öğrencilerin
göçmenleri anlamalarında önemlidir.Kültürlenme konusunda siyasi ve sosyal engeller  dil, sosyal ağlar, ebeveynler ile çatışmalar etkili olabilmektedir.

Kültürlenme de ortaya üç durum çıkabilir:

“İzolasyon, asimilasyon ve entegrasyon”. Bu üç durum içerisinden tercih edilen çocuk ve gençlerin entegrasyonudur.
Sağlıklı bir entegrasyon ile çocuk ve gençlerin ruh sağlıkları korunabilir.

Okullar göçmen çocukların eğitimde anahtar rol oynamaları yönünden, göçmen/mülteci çocukları temele alarak liderlik ve yönetimsel açılardan ne tür değişime, iyileştirmeye ve gelişime uğramaları gerekebilir? sorusu tartışılarak uygun metodolojiler geliştirilecektir.

Okullardaki kendi öğrencilerimiz için birincil öncelikli uygulamalar;

1-Veli, öğretmen ve öğrencilerde göçmen öğrenci ve ailelerine karşı oluşabilecek olumsuz tutumların değişimi için ne tür çalışmaların yapılması etkili olabilir?

2-Kültürler arası yaklaşım kendi çocuklarımız/gençlerimiz için nereye kadar benimsenecektir ve etki edebilecektir?
3-Okulun sürece dahil edilmesi sırasında göçmen öğrenciler ile iletişim halinde olan (her ortak okul için) okul personelinin travmatik deneyimler hakkında ne tür öncelikler için bilgilendirilmesi önemli olabilecektir?

       Mülteci Sorununu

 ~ SEVGİNİN DİLİ ~

                         İle  Çözeceğiz.. :))