DUYU ORGANLARI-GÖRME DUYUSU VE GÖZ

by ECE ZOR

Joined Dec 2020
Published Books 2

GÖRME DUYUSU VE GÖZ

Vücudumuzdaki görme duyusu göz organında bulunur.

Vücudumuzda göz içerisinde;

✔Reseptör

✔Mercek

✔Sinirler görmeyi sağlayan yapılardır.

2

Vücudumuzda;

✔Kaş

✔Kirpik

✔Göz kapağı

✔Gözyaşı bezleri

✔Kaslar göz çevresinde bulunarak gözü korurlar.

3

Kaşlar, kirpikler, göz kapakları, göz kasları ve gözyaşı bezleri, göze yardımcı yapılardır. Kaşlar ve kirpikler, yabancı maddelere ve güneş ışığına karşı koruma sağlarken göz kapakları, mekanik etkilerden gözü korur. Gözyaşı bezleri ve gözyaşı, gözü nemlendirir. İçerdiği lizozim enzimiyle mikroorganizmalara karşı gözü korur. Gözün hareketi göz kasları sayesinde gerçekleşir.

4

Göz yuvarlağı dıştan içe doğru

✔Sert tabaka

✔Damar tabaka

✔Retina (Ağ tabaka)’dan oluşmuştur.

5

DUYU ORGANLARI-GÖRME DUYUSU VE GÖZ by ECE ZOR - Ourboox.com

A) Sert Tabaka (Sklera)

✔ Bağ dokudan oluşmuş ve gözü en dıştan saran koruyucu tabakadır.

✔ Gözün ön kısmında saydamlaşarak saydam tabakayı (kornea) oluşturur. Kornea ışığın ilk kırıldığı yerdir. Korneada kan ve lenf damarı bulunmaz. Lenf sıvısı ile beslenir.

✔ Korneanın herhangi bir nedenle lenf sıvısı ile beslenememesi durumunda kan damarları oluşur. Bu kan damarları sorun düzelene kadar gözü besler ve bu durum gözün kanlanması olarak bilinir

7

B) Damar Tabaka (Koroid)

✔ Sert tabakanın altında bulunan damarlarca zengin bir tabakadır.

✔ Damarca zengin olduğundan gözün beslenmesinde görev alır.

✔ Gözün ön tarafında düzleşerek irisi oluşturur. İris kalıtsal olarak göze renk veren tabakadır.

8

✔ İrisin yapısında bulunan kaslar irisin ortasında bulunan göz bebeği adı verilen boşluğun genişlemesini ve daralmasını sağlar. Bu şekilde göze girecek olan ışık miktarı ayarlanır. Bu durum orta beyin tarafından kontrol edilen bir reflekstir.

Işık az –> İris küçülür –> Göz bebeği genişler

Işık çok –> İris büyür –> Göz bebeği daralır

9

✔ İrisin arkasında göz merceği yer alır. Göz merceği, göze gelen ışığı ikinci kez kırıldığı yerdir.

✔ Damar tabaka iris etrafında kalınlaşarak kirpiksi cismi oluşturur. Uzaktaki ya da yakındaki cisimlere bakılırken kirpiksi cisim kasları kasılıp gevşeyerek göz merceğinin kalınlığını ayarlar. Buna göz uyumu denir. Bu olay orta beyin tarafından kontrol edilir.

Yakın –> Kirpiksi kaslar kasılır –> Mercek bağları gevşer –> Göz merceği kalınlaşır

Uzak –> Kirpiksi kaslar gevşer –> Mercek bağları kasılır –> Göz merceği incelir

10

✔ Saydam tabaka ile göz bebeği arasındaki boşluğa ön oda, göz merceği ile iris arasındaki boşluğa arka oda denir. Bu odaların içi sıvı ile doludur. Gözün yapısının korunması, mercek ve korneanın beslenmesini sağlar. Bu sıvının dengesinin değişmesi sonucu basınç yükselmesine göz tansiyonu denir.

✔ Mercekle ağ tabaka arasına karanlık oda denir. Bu odanın içi camsı sıvı ile doludur. Bu sıvı göz içinde basınç oluşturarak gözün şeklinin sabit kalmasını sağlar. Ayrıca ışığı kırılması üzerinde etkisi vardır.

11

C) Ağ Tabaka (Retina)

✔ Gözün en iç tabakasıdır.

✔ Bu tabakada reseptörler ve duyu sinirleri yer alır.

✔ Görme sinirlerinin gözü terk ettiği noktaya kör nokta denir. Burada reseptörler yoktur.

✔ Kör noktanın hemen üstünde sarı benek (sarı leke) yer alır. Burada reseptörler bulunur. Göz merceğinde kırılan ışık sarı benek üzerine düşürülerek küçük ve ters görüntü oluşturulur.

12

✔ Her iki gözden çıkan sinirler (optik sinir) beyin kabuğunda optik kiyazma adı verilen bölgede birleşir. Optik kiyazmadaki sinirler her iki gözün sağ görme alanındaki görüntüyü beynin sol tarafına; her iki gözün sol görme alanındaki görüntüsünü ise beynin sağ tarafına iletir.

✔ Gözde iki çeşit fotoreseptör bulunur. Bunlar çomak (çubuk) ve koni reseptörleridir. Bunlar vücuttaki tüm reseptörlerin %70’ini oluşturur.

13

✔ Çomak (Çubuk) reseptörleri: Karanlıkta görmeyi ve cisimlerin şeklini algılamayı sağlar. Çomak reseptörlerinde A vitamininden üretilmiş rodopsin molekülü bulunur. Rodopsin sentezi gecikirse karanlıkta görmek zorlaşır. Bu nedenle A vitamini eksikliğinde gece körlüğü ortaya çıkar.

✔ Koni reseptörleri: Renklere karşı hassastır. Aydınlıkta cisimlerin ayırt edilmesini sağlar.

✔ Çubuk reseptörleri konilerin etrafında bulunur.

14

GÖRME KUSURLARI VE GÖZ HASTALIKLARI

✔ MİYOP

Sebep: Göz merceğinin şişkinleşmesi sonucu kırıcılığının artması ya da göz yuvarlağının normalden uzun olması sonucunda görüntünün sarı beneğin önüne düşmesi.

Sonuç: Uzağı bulanık görürler.

Düzeltilmesi: Kalın kenarlı mercek

15

✔ HİPERMETROP

Sebep: Göz merceğinin incelmesi sonucu kırıcılığının azalması ya da göz yuvarlağının normalden kısa olması sonucunda görüntünün sarı beneğin arkasına düşmesi.

Sonuç: Yakını bulanık görürler.

Düzeltilmesi: İnce kenarlı mercek

16

✔ ASTİGMATİZM

Sebep: Kornea ya da göz merceğinin kavislenmesi sonucu görüntünün sarı benek üzerine tam olarak düşürülememesi

Sonuç: Bulanık görme

Düzeltilmesi: Silindirik mercek

17

✔ PRESBİTLİK

Sebep: Yaşlanmaya bağlı olarak göz merceğinin esnekliğini kaybetmesi sonucu görüntünün sarı benek üzerine düşürülememesi