Ders kitabi

Hz. Adem (a.s.)

Hz. Adem yeryüzünde yaratılan ilk insan ve ilk peygamberdir. Bütün insanların babasıdır. Yüce Allah, kendi iradesine uygun olarak Hz. Adem’i yarattı ve ona eşyanın isimlerini öğretti.

Bütün melekler Hz. Adem’e saygı gösterdiler ancak şeytanın atası olan İblis kibirlendi ve Hz. Adem’e kin duydu. Hz. Adem’i ve eşi Hz. Havva’yı yalan söyleyerek kandırdı. Onları Allah’ın emrine uymaktan alıkoydu.

Hz. Adem ve Hz. Havva, Allah’ın koyduğu yasağı çiğnedikleri için cennetten kovuldular ve yeryüzüne indirildiler. Orada yıllarca tövbe ettiler, işledikleri günahtan pişmanlık duydular. Allah onları affetti.

Yeryüzünde nesilleri çoğaldı. Hz. Adem Allah tarafından peygamberlikle görevlendirildi, çocuklarına ve torunlarına peygamber oldu. İnsanları Allah’a inanıp ibadet etmeye, güzel davranışlar sergilemeye çağırdı.

Hz. Adem’in yaratılış hikayesi Kur’an-ı Kerim’de şöyle anlatılmaktadır:

“Hani, Rabbin meleklere, ‘Ben yeryüzünde bir halife yaratacağım.’ demişti.

Onlar, ‘Orada bozgunculuk yapacak, kan dökecek birini mi yaratacaksın? Oysa biz sana hamt ederek daima seni tesbih ve takdis ediyoruz.’ demişler.

Allah da, ‘Ben sizin bilmediğinizi bilirim.’ demişti. Allah, Âdem’e bütün varlıkların isimlerini öğretti. Sonra onları meleklere göstererek, ‘Eğer doğru söyleyenler iseniz, haydi bana bunların isimlerini bildirin.’ dedi.

Melekler, ‘Seni bütün eksikliklerden uzak tutarız. Senin bize öğrettiklerinden başka bizim hiçbir bilgimiz yoktur. Şüphesiz her şeyi hakkıyla bilen, her şeyi hikmetle yapan sensin.’ dediler.

Allah, şöyle dedi: ‘Ey Âdem! Onlara bunların isimlerini söyle.’ Âdem, meleklere onların isimlerini bildirince Allah, ‘Size, göklerin ve yerin gaybını şüphesiz ki ben bilirim, yine açığa vurduklarınızı da, gizli tuttuklarınızı da ben bilirim demedim mi?’ dedi.

Hani meleklere, ‘Âdem için saygı ile eğilin!’ demiştik de İblis hariç bütün melekler hemen saygı ile eğilmişler, İblis (bundan) kaçınmış, büyüklük taslamış ve kâfirlerden olmuştu.” (Bakara, 30-34. ayetler)

Allahü teala sonra Hz. Adem’in eşi Hz. Havvayı yarattı. Hz. Adem ve Hz. Havva bundan sonra cennette yaşamaya başladılar. Allah orada, yaklaşmalarını yasakladığı tek bir ağaç dışında cennet meyvelerinin hepsinden ve cennetin her nimetinden bol bol faydalanmalarına müsaade etti.

“Ve dedi ki: Adem! Eşinle birlikte cennete yerleşin, oradaki nimetlerden istediğiniz şekilde bol bol yeyin, sadece şu ağaca yaklaşmayın. Böyle yaparsanız zalimlerden olursunuz.” (Bakara 2/35)

Ayrıca Allahü Teala, İblis’in kendilerine düşman olduğunu ve kendilerini aldatmaması için dikkatli olmalarını bildirdi.

“Bizde dedik ki: Âdem! İyi bil ki bu sana da eşine de tam bir düşmandır. Sakın sizi cennetten çıkarmasın, sonra perişan olur, helâke sürüklenirsin. Sen cennette asla açlık çekmeyecek, asla çıplak kalmayacaksın. Orada asla susuzluk çekmez ve güneşin kavurucu sıcağına maruz kalmazsın.”(Tâ-ha 20/117-119.)

Ancak İblis, Hz. Adem ve Hz. Havva’yı kandırmayı şu sözleri söyleyerek başardı:

“Rabbiniz size bu ağacı ancak, melek olmayasınız, ya da (cennette) ebedî kalacaklardan olmayasınız diye yasakladı. Şüphesiz ben size öğüt verenlerdenim.” (A’râf 20-21)

Bu sözler üzerine İblis’e kanan Hz. Adem ve Hz. Havva yasak meyveyi yediler. Bu arada Cenab-ı Hakk’ın da hitabı kendilerine ulaştı:

“Ben size bu ağaca yaklaşmayı yasak etmedim mi? şeytan her ikinize de açıkça düşmandın demedim mi?” (Araf 7/22)

Suçlarını kabul edip yaptıklarından pişmanlık duydular. “Ey bizim Rabbimiz, kendimize yazık ettik. Şayet sen kusurumuzu örtüp, bize merhamet buyurmazsan en büyük kayba uğrayanlardan oluruz, diye yalvarıp yakardılar.” (Araf 7/23.)

Bunun üzerine Allah-u Teala şöyle buyurdu:

“Birbirinize düşman olarak inin. Size dünyada bir süreye kadar kalma ve yararlanma imkanı veriyorum. Orada yaşayacaksınız, orada öleceksiniz ve yine oradan diriltilip mezardan çıkarılacaksınız.” (Araf 7/24-25)

Böylece Adem (a.s), Havva (a.s) ve İblis cennetten dünyaya indirildiler.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

2) “Hani, Rabb’in meleklere, ‘Ben yer­ yüzünde bir halife yaratacağım.’ demişti. Onlar ‘Orada bozgunculuk yapacak, kan dökecek birini mi yara­tacaksın? Oysa biz sana hamt ederek daima seni tesbih ve takdis ediyoruz.’ demişler. Allah da, ‘Ben sizin bilmediğinizi bilirim.’ demişti.” (Bakara 30) Bu ayete göre aşağıdaki yargılar­dan hangisine ulaşılamaz?

3) Dedik ki: Ey Adem Sen ve eşin cennete yerleşin. Orada dilediği­niz gibi bol bol yiyin, ama şu ağaca yaklaşmayın, yoksa zalimlerden olursunuz.” (Bakara 35) Bu ayette aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır?

ETKİNLİK: Hz. Âdem (a.s.) kıssasında verilen bilgileri de dikkate alarak aşağıdaki soruları cevaplandırınız.

1. Hz. Âdem (a.s.) ne gibi özelliklere sahiptir?
2. Allah (c.c.), meleklerden Hz. Âdem’e (a.s.) nasıl davranmalarını istemiştir?
3. Allah’ın (c.c.) emrine kim, niye karşı çıkmıştır?
4. Hz. Âdem (a.s.) ve Hz. Havva niçin cennetten çıkarılmıştır?