“İNSANLAR” ELEŞTİRİ

Yazar Hakkında:

Matt Haig, 3 Temmuz 1975’te Sheffield, İngiltere’de dünyaya gelmiştir. Hull Üniversitesi’nde İngilizce ve Tarih bölümlerinde okumuştur. Yazar, akademik olarak başarılı olma konusunda bir hırsa sahip olmasa da edebiyata olan ilgisi nedeniyle Leeds Üniversitesi’nde İngiliz edebiyatı üzerine yüksek lisans yapmıştır.1999’da İbiza’da ilk büyük depresyon atağını geçirmiştir.Küçüklüğünden beri anksiyete problemleri yaşayan Matt Haig neredeyse kendine zarar vermesine neden olacak bu tecrübeden sonra İngiltere’deki ailesinin yanına dönmüştür. Bu süreçte yaşadıklarını ve depresyonu nasıl atlattığını anlatan kitabı Yaşama Tutunmak İçin Nedenler, yazarın kişisel gelişim türünde sayılabilecek ilk kitabıdır.

Yazarın Diğer Kitapları:

Roman:

The Last Family in England  (2004)

Ölü Babalar Kulübü (2006)

The Possession of Mr Cave ( 2008)

The Radleys (2010)

İnsanlar (2013)

Zamanı Durdurmanın Yolları (2017)

Gece Yarısı Kütüphanesi (2020)

Kurgu Dışı:

How Come You Don’t Have An E-Strategy (2002)

Brand Failures (2003)

Brand Royalty (2004)

Brand Success (2011)

Yaşama Tutunmak İçin Nedenler (2015)

Nevrotik Bir Gezegenden Notlar (2018)

Rahatlama Kitabı (2021)

Çocuk Kitapları:

Shadow Forest (2007)

Runaway Troll (2008)

To Be A Cat (ü2013)

Echo Boy (2014)

Nikolas – Noel Adında Bir Çocuk (2015)

The Girl Who Saved Christmas (2016)

Father Christmas and Me (2017)

The Truth Pixie (2018)

Evie and the Animals (2019)

Doğruluk Perisi Okula Gidiyor (2019)

Evie in the Jungle (2020)

Cesur Fare Miika (2021)

Kitabın Konusu:

“İnsanlar” kitabı,adından da anlaşılabileceği üzere insanları/insanlığı konu etmektedir.Vonnadorya isimli;teknolojik olarak aşırı gelişmiş ve içinde ölümsüzlüğü bulan canlıların yaşadığı bir gezegenden gelen “8653178431”;Dünya’ya, çözülürse insanlığı Vonnadorya kadar ileri taşıyabilecek ancak bir o kadar da zararlı amaçla kullanılabilecek “Riemann Hipotezi”ni çözmüş olan Andrew Martin’i ve onun bulduğu ispatı,ispattan haberdar olan kişileri ortadan kaldırmak için görevlendirildiği için gelmiştir.

Binlerce ışık yılı uzaktan gelip, Dünya’ya Andrew Martin’in kılığında inen bu Vonnadoryalı,Andrew gibi davranır,onun eşi ve oğluyla yaşamaya başlar.İnsanların davranışlarını gördükçe şaşırır ve insanlardan tiksinir.Peki ya Dünya’da geçirdiği zaman,onun bu düşüncelerini değiştirmesine sebep olursa?

Referans Noktam:

İnternette çok övülüp paylaşıldığı için merak edip yazarın “Gece Yarısı Kütüphanesi” kitabını okumuştum.Yazarın kalemini beğendiğim için bu kitaptan sonra “Zamanı Durdurmanın Yolları” ve “Rahatlama Kitabı” isimli kitaplarını okudum.Son olarak da ismi dikkatimi çektiği için “İnsanlar” adlı romanını okudum.Yani yazarı ve kitaplarını tanımama sebep olan internetteki paylaşımlar ve kitaplarına yapılan yorumlardı.

Kitabın Beğendiğim ve Beğenmediğim Noktaları:

Kitabın pek çok noktasını beğendim ama bence en önemlisi yazarın kaleminin başarılı olması.Çünkü başta olaylara hakim olmadığınız için kitabın başı fazla dikkat çekici veya akıcı değil-çoğu kitapta böyle olur zaten- ama yine de kendini okutmayı,merak uyandırmayı başarıyor. Okumaya devam ettikçe uyandırdığı merak duygusu ve kitabın akıcılığı da artıyor.

Yazarın, ana karakterin düşünce tarzını ele alış şeklini de beğendim, aynı zamanda insanların nasıl canlılar olduğunu da güzel anlatmış. Mesela yaşadığımız duyguları,olaylara bakış açımızı,davranışlarımızı…Ve bunların insan olmayan(İnsanlardan daha zeki,daha gelişmiş) birisi için ne kadar saçma ve anlamsız göründüğünü güzel yansıtmış.

Kahramanın hiç duyguları olmayan birisiyken ilk defa duyguları deneyimlemesi ve o saçma gördüğü şeylere anlam yüklemesi benim çok hoşuma gitti.

Kitapta insanların hem  kötü yönleri hem de iyi yönleri güzel anlatılmış.Bu kadar kibirli,açgözlü gözüken insanların içinde saklı olan merhamet,sevgi ve aşk…

Özetleyecek olursak yazar, ana karakterin duygu ve düşüncelerini, Dünya’ya gelmesiyle yaşadığı ilk deneyimlerini ve zamanla kendi içinde yaşadığı çelişkiyi çok güzel tasvir etmiş.

Beğenmediğim noktasıysa bir iki yerde yazarın kendisiyle çelişmesi ve kitapta ufak boşlukların olmasıydı ancak bunlar fazla dikkat çeken noktalar olmadığı gibi bence kitabı okumanıza da engel değil.

Kitabı Okumanızı Tavsiye Eder Miyim? :

Kesinlikle bu kitabı okumanızı tavsiye ederim çünkü insan olarak bizler bazen yaşadığımız şeylerin,duygularımızın ve hatta ölümlülüğümüzün ne kadar kıymetli olduğunu anlayamayabiliyoruz. Fakat bu kitap bize “Ya insan olmasaydık,o zaman insan olmak ister miydik?” bakış açısını da sunarak bize kötü/gereksiz gelen şeyler olmasa onların varlığını özleyeceğimizi gösteriyor.Ve insan olmanın güzelliğini bizlere hatırlatıyor.

Kitaptan Alıntılar:

“Sonradan kavrayacağım üzere,burası başka şeylerin içine sarılmış şeyler gezegeniydi.Ambalajların içinde yiyecekler.Kıyafetlerin içinde bedenler.Gülüşlerin içinde hakaretler.Her şey başka şeylerin içine gizlenmişti.”

“İlkel bir tür olmalarına şaşırmamak gerek aslında.Bir bilgi birikimine ulaşmalarına yetecek kadar kitap okuyup bu bilgiyle istediklerini yapabilecek duruma geldiklerinde ölüveriyorlar ne de olsa.”

“İnsanlar prensip olarak delilerden hoşlanmıyorlar;iyi resim yapan deliler hariç,ama onlardan hoşlanmaları için de o insanların ölü olması gerekiyor.”

“İnsanlar şiddet ve hırsla şekillenmiş,kibirli bir türdür.”

“(Yeri gelmişken belirteyim,Dünya’da bir grup insanın bir araya gelip içgüdülerini bastırmasının sonucuna medeniyet deniyor.)”

“Yeterince inandırıcı bir sesle söylerseniz her şeye inanabilirlerdi.Gerçeğin haricindaki her şeye tabii.”

“Benim bir adım yok.Adlar bireysel benliği kolektif iyiliğin üstünde tutan türlere özgü bir semptomdur.”

“Dünya’da hiçbir şey her durum için uygun değildi.Anlayamıyordum.”

“Kendimi asal sayılarla avutmaya çalıştım.73.131.977.1213.83719.Hepsi aşk kadar bölünmezdi.”

“Çünkü mutluluk acının diğer yüzünde.”

“Sonuçta insanlar,özellikle de yetişkin olanlar,mümkün olan en sıradan gerçeklere inanmak isterlerdi.Bakış açılarının ve akıl sağlıklarının yerle bir olmasını,anlaşılmazlığın engin okyanusunda boğulmalarını engellemek için buna ihtiyaçları vardı.”

“Evrenin O’nu içinde bulundurmaktan daha büyük bir amacı olabilir miydi?”

“Çünkü,günbatımı gibi,insan olmak da arada kalmak demekti;geri dönülemez bir şekilde geceye doğru yol alırken,umutsuzluktan doğan umursamazlığın renkleriyle patlayan bir gün olmak demekti.”

                         Bir İnsana Tavsiyeler

• Yeteneklerin hakkında endişelenme.Sevme yeteneğin var.Bu yeter.
• Öfken seni endişelendirmesin.Öfke duyman imkansız hale geldiğinde endişelen.Çünkü o zaman tükenmişsin demektir.
• Bazen kendin olamk için kendini unutman ve başka bir şey olman gerekir.Karakterin sabit bir şey değil.Ona ayak uydurabilmek için hareket etmelisin.
• Dil bir mecazdan ibaret.Hakikat aşktadır.
• Önemli olan ne kadar uzun yaşadığın değil.Ne kadar derin yaşadığın.Ama derinlere inerken güneşi hep üstünde tut.
• Eğer bir şey sana çirkin görünüyorsa daha iyi bak.Çirkinlik bakan gözün başarısızlığıdır.