Mersin Grup Müfrezeleri

Mıntıkası: Doğuda Deliçay, batıda Alata Çayı .

Karargâh Merkezi: Elvanlı

Grup Komutanları: Milis Yüzbaşı Emin Resa ( Aslan ) Bey, daha sonra Yüzbaşı İbrahim, Binbaşı İhsan, Binbaşı Çeçen Osman, Deniz Yüzbaşısı Muhittin, Binbaşı Ethem Beyler komutanlık etmiştir.

Tarsus Grubu   Müfrezeleri

Mıntıkası: Doğuda Tarsus Irmağı, batıda Deliçay.

Karargâh Merkezi: Karadiken köyü.

Karargâh Komutanı: Teğmen Lütfi ( Oğuzcan ). Subayları: Teğmen İsmet ( Yahşi ) Teğmen Ahmet Tevfik.

Grup Komutanları: Mutlu Yüzbaşı Yaşar Bey, Topçu Binbaşı İsmail Ferahim ( Şalvuz ), Binbaşı Çeçen Osman, Yüzbaşı İbrahim ve Yüzbaşı Mustafa Tevfik Beyler.

Kavaklıhan Grubu Müfrezeleri

Mıntıkası: Tarsus Berdan Irmağı doğusu.

Grup Komutanları: İstihkâm Üsteğmen Cemal Efe ( Emekli Albay Cemal Efe Ziyal ), sonra Yüzbaşı İbrahim Bey.

Müfrezeler: Tarsus – Adana Şosesi’nin kuzeyinde konuşlanan müfrezeler.

MERSİN VE TARSUS’TA YAPILAN SAVAŞLAR

Başnalar Savaşı,  İçme Savaşı, Birinci Su Bendi Savaşı, İkinci Su Bendi Savaşı, Gudubes Savaşı, Emirler savaşı, Mezitli baskını, Tece baskını, Birinci Eshabıkehif Savaşı, Birinci Hacıtalip Savaşı, Bağlar Savaşı, Küçük Ziyaret Savaşı, İkinci Eshabıkehif Savaşı, Karadirlik Savaşı, Üçüncü Eshabıkehif Savaşı, Birinci Kavaklıhan Savaşı, Ballıca Savaşı, İkinci Kavaklıhan Savaşı, Karboğazı Savaşı.

Mersin ve Tarsus köylerinde yapılan tahribat

Düşmanlar ve düşmanlarla işbirliği yapan Ermeni gönüllülerinin gerek, savaş ve gerek sair suretlerle Mersin ve Tarsus köylerinde yaptıkları tahribat şu suretle özetlenmiştir:
Mersin’in Arpaçsakar’lar köyünden, 7 ev tamamen 4 ev kısmen yakılmış, Mezit’li köyü hemen tamamı ile yakılmıştır. Yaka köy, Teke, Tece ve Bekir’de köyleri kısmen yakılmak suretiyle tahrib edilmiştir.
Tarsus’un Sarıibrahimli köyünde 60 ev, Evci köyünde 80 ev, Homur’lu köyünde 3 çiftlik, Hacıtalip’de 2 çiftlik, Cincioğlu köyünde 6 çiftlik, Sapandere’de 2 çiftlik, Ali Fakı köyünde 170 ev, Karafakı’lı da 70 ev, Kulak’ta 30 ev, Nacarlı’da 30 ev, Sayköy’de 30 ev, Dedeler’de 30 ev, Şükraniye’de 25 ev, Sucularda 15 ev, İbrişim’de 30 ev, Karadirlik’te 45 ev, Ulaş’ta 150 ev, Sıraköy’de 15 ev’, Çeşmekaş’ında 5 ev yakılmış, Kayadibi, Çamtepe, Dadalı, Bayram’lı, Karayayla köyleri kamilen yakılmıştır. Ayrıca yine Tarsus’ta Hakkı Bey çiftliği Ziya Bey çiftliği, Bobuş ağa’ların çiftliği, Adil Bey çiftliği, Kargılı’dan Duran Efendi çiftliği; Halıdağı çiftliği tamamen tahrib edilmiştir. Yine Kürt Musa köyünden 120, Ebülhadi köyünden 50, Kamberhöyüğü köyünden 100, Yenice köyünden 350, Badras’tan 60 ev ve 12 çiftlik Nemiroğlu’ndan 30, Avadan’dan 90, Arıklı’dan 60 ev tahrip edilmiştir.

ANKARA ANTLAŞMASI

20 Aralık 1921 tarihinde imzalanan Ankara Antlaşması sonrasında, Fransız’lar, silah ve asker bakımından güçlü olmaları sebebiyle, Başta Mersin olmak üzere, Adana, Maraş, Urfa… gibi çok geniş bir alanda güç elde etmiştirler. Fransız’lar, belirtilen Mersin; ve çevre illerindeki geniş bölgede, Ermeni’ler ile bir devlet kurmayı amaçlamakta idiler. Fakat, bunun farkında olan Milli güçlerimiz, bir hareket gerçekleştirerek, Fransa’yı beklenmedik bir şekilde vurdu.

Fransa bu sırada, hem iç karışıklıklar yaşıyordu, hem de Milli güçlerimize karşı önemli kayıplar vermişti. Bundan dolayı pes etmek durumunda kaldı; ve öncelikle Ankara antlaşmasını tanıdı…

20 Aralık 1921 tarihinde Fethi Okyar tarafından imzalanan Ankara Antlaşması’nda, Mersin’in özerkliğinin tanınması da yer alıyordu… İmzalanan Ankara Antlaşması’nın sonrasında, Fransız’lar, kısa süre içerisinde, Kilikya bölgesinde işgal altında bulundurdukları yerleri boşaltmaya başladılar. Tarsus, 27 Aralık 1921′de boşaltılırken, Adana’da yer alan Türk alayından bir süvari birliği ve bir tabur da Mersin’e 3 Ocak 1921 tarihinde girdi… Böylelikle Mersin’in kurtuluşu gerçekleşmiş bulunuyordu

3 OCAK 1921

MERSİN ‘İN KURTULUŞU